Mantelzorg is het moderne naoberschap

Mantelzorger zijn, betekent dat je een hulpbehoevende (partner, kind of ouder) in je directe sociale omgeving helpt. Hulp bestaat uit het doen van het huishouden of de boodschappen, gezelschap houden of het regelen van geldzaken. Mantelzorg is niet verplicht, onbetaald (hoewel vergoedingen wel mogelijk zijn) en sterk toegenomen met de extramuralisering van de zorg. Dat wil zeggen dat er in de zorg wordt gestreefd om mensen zo lang mogelijk thuis te laten wonen in plaats van in een instelling. In dat streven spelen de ruim 3,1 miljoen Nederlandse mantelzorgers, bedoeld of onbedoeld, een cruciale rol. Per week bieden ze gemiddeld 10 uur zorg. Dat veelal naast een eigen baan en/of huishouden. Bovendien wonen ze niet altijd naast de deur. Logisch dat stress en overbelasting voor de mantelzorger op de loer liggen.

Omhelzing mantelzorgwoning

Gezien de huidige ontwikkelingen is het logisch dat gemeenten momenteel de mantelzorgwoning omhelzen. Die woning moet wel aan enige eisen voldoen. Zo mogen er maximaal 2 personen wonen en moet deze sec gebruikt worden voor een mantelzorgontvanger die een sociale relatie heeft met de mantelzorgverlener. Qua vergunningen en wat mogelijk is, zijn de normen ruim. Zo mag een bestaand deel van het huis worden verbouwd tot zelfstandige woning, maar kunt u ook een vrijstaande mantelzorgwoning of een stacaravan in de tuin plaatsen. Daarvoor is geen vergunning nodig mits de woning voldoet aan het bouwbesluit 2012, aan de algemene voorwaarden voor bijbehorende bouwwerken en het bouwsel niet in strijd is met het bestemmingsplan.

Ook de verbouwing van een garage of schuur tot aanleunwoning is vergunningsvrij. In alle gevallen geldt: na afloop van de mantelzorg moeten in ieder geval badkamer en keuken uit de extra woning verdwijnen. Hiermee wordt voorkomen dat u de mantelzorgwoning permanent of tijdelijk gaat verhuren.

Zes tips

1. Zeker weten dat de mantelzorg wordt erkend? Vraag de huisarts of wijkverpleegkundige om een verklaring waarin staat dat de mantelzorgontvanger hulpbehoevend is.
2. Via www.omgevingsloket.nl kunt u controleren of de plannen vergunningsvrij zijn. Het aanvragen van een vergunning verloopt ook via dit online loket.
3. Verschillende bedrijven bieden een mantelzorgunit of -woning aan. Sommige woningcorporaties en leveranciers verhuren (tijdelijke) mantelzorgwoningen.
4. Houdt rekening met financiële gevolgen: samenwonen kan een negatieve invloed hebben op uitkeringen, toeslagen of eigen bijdrage. Zie voor informatie onder andere www.mantelzorg.nl
5. Zelfstandigheid van beide huishoudens is vaak voordeliger dan inwonen, maar niet altijd! Een eigen huisnummer (bijvoorbeeld 10A) brengt ook hogere kosten met zich mee, zoals gemeentelijke heffingen. Informeer bij uw gemeente naar mogelijke extra kosten en plaats kosten en toeslagen (de AOW, maar ook de AIO, de ANW of een bijstandsuitkering kunnen bijvoorbeeld wijzigen als u als samenwonend wordt gezien), op een rij.
6. U kunt het recht op thuishulp verliezen. Informeer hiernaar bij uw gemeente, het verschilt per gemeente en per situatie.

 Lees hoe Elberta en Alwin en hun ouders Sible en Elly dit gedaan hebben.