De Buitenstate Prinsjesdag Top 12

Het kabinet heeft op Prinsjesdag besloten tot stevige maatregelen om met name de grootstedelijke problematiek op de woningmarkt te bestrijden.

Wat gaat er gebeuren en welke invloed heeft dat op uw portemonnee? We stelden exclusief voor Buitenstate samen: ‘De Buitenstate Prinsjesdag Top 12’.

1. Het kabinet zal de woningbouw met maar liefst 2 miljard euro stimuleren. Die financiële impuls moet de woningmarktpositie van starters, ouderen en middeninkomens in probleemgebieden versterken. Hoewel het voornemen uitstekend is, zijn er nog veel ‘adders onder het gras’. Denk bijvoorbeeld aan de stikstofuitspraak, het tekort aan bouwvakkers én gemeentemedewerkers die plannen al dan niet snel of langzaam kunnen toetsen, afkeuren of goedkeuren.
2. Een veelvoud aan maatregelen moet de positie van met name starters verbeteren. Deze zijn deels gericht op (particuliere) beleggers, die, naar mening van het kabinet, het voor starters moeilijker maken om een betaalbare woning te kopen of te huren. Zo komt er een zwaardere belasting van het vermogen in box 3 voor beleggers in woningen en een andere wijze van belasting van huurinkomsten. Maar ook wordt onderzocht of de afschaffing van de overdrachtsbelasting een oplossing voor starters kan zijn.
3. De stijging van de Onroerend Zaak Belasting (ozb) is tot en met 2019 gebonden aan een landelijk maximum, de zogenoemde macronorm. In 2020 wordt deze norm vervangen door een benchmark. Hiermee kunnen gemeenten de stijging van de ozb, maar ook van de rioolheffing en afvalstoffenheffing, vergelijken met die van andere gemeenten. Of deze benchmark leidt tot lagere gemeentelijke belastingen is nog maar de vraag.
4. De gemiddelde WOZ-waarde van woningen stijgt volgens de Waarderingskamer volgend jaar met 8 tot 10 %. De WOZ-waarde die u in 2020 ontvangt, is gebaseerd op de marktontwikkeling tussen 1 januari 2018 en 1 januari 2019. Een hogere WOZ-waarde kan leiden tot een hoger eigenwoningforfait. Hierdoor daalt de aftrek eigen woning en daalt ook uw belastingteruggave. De WOZ-waarde vormt tevens de grondslag voor gemeentelijke heffingen en belastingen en speelt een belangrijke rol bij erf- of schenkbelasting.
5. Met ingang van 2020 wordt het hoogste tarief waartegen u hypotheekrente kunt aftrekken, versneld afgebouwd met 3 %. Voorheen daalde dit tarief met 0,5 % per jaar tot 49 % in 2019. In 2020 daalt het tarief naar 46 %. Bent u van plan de hypotheek over te sluiten en valt u onder het hoogste aftrektarief? Dan kan het aantrekkelijk zijn om dit nog in 2019 te doen. De oversluitkosten en boeterente zijn dan tegen een hoger tarief aftrekbaar dan volgend jaar. Voor wie een hypotheek heeft bij de Volksbank (SNS, Regiobank, ASN en BLG), NIBC of bij Munt-hypotheken: hier bestaat de  mogelijkheid om de rente 6 maanden vooruit te betalen. Die rente kunt u dan aftrekken tegen het tarief van 2019.
6. Gelukkig heeft het kabinet een soort compensatiemaatregel bedacht tegen die versnelde beperking van de hypotheekrenteaftrek. Zo zal het eigenwoningforfait voor woningen met een woz-waarde tussen de € 75.000 en € 1.060.000 met 0,05 % worden verlaagd. In 2020 komt het tarief voor het eigenwoningforfait voor deze woningen dan uit op 0,6 %. Voor u als huiseigenaar is dit gunstig. Als het eigenwoningforfait daalt, wordt de aftrek eigen woning hoger; dit kan leiden tot een hogere belastingteruggave. Huiseigenaren met een woz-waarde boven de € 1.060.000 gaan echter meer betalen omdat het verhoogde eigenwoningforfait (de zogenoemde villatax) nu ingaat bij een WOZ-waarde van € 1.060.000 in plaats van € 1.080.000.
7. Tweeverdieners kunnen in 2020 meer hypotheek krijgen op basis van hun gezamenlijke inkomen: om de maximale hypotheek te bepalen, mag u het hoogste inkomen vermeerderen met 80 % van het lagere inkomen. In 2019 is dit 70 %.
8. Over de afbouw van de Wet Hillen is in januari nog een artikel (Buitenstate legt uit: Wat gebeurt er met Wet Hillen?) verschenen in Buitenstate. De aftrek wegens geen of geringe eigenwoningschuld wordt in totaal in 30 jaar afgebouwd. In 2019 is daarmee begonnen en was de aftrekpost geen 100 %, maar 96,67 % van de bijtelling van het eigenwoningforfait. In 2020 daalt dat percentage naar 93,33 %.                                                                                                                                                                                                                                                         Wat gebeurt er op het gebied van duurzaamheid?
9. Er wordt een warmtefonds opgericht met subsidies en leningen voor woningeigenaren die duurzaamheidsmaatregelen voor hun woning willen nemen.
10. Het klimaatakkoord betekent voor de agrarische sector dat er grote veranderingen zullen plaatsvinden die tot een duurzame landbouw moeten leiden. Deze veranderingen vragen ook om een vooruitziende blik. Een klimaatneutraal Nederland in 2050 is noodzakelijk en biedt kansen. Innovatieve bedrijven moeten de ruimte krijgen om deze kansen te kunnen benutten.
11. In 2019 is besloten de salderingsregeling voor zonnepanelen ongewijzigd voort te zetten tot 2023. Dat is dus twee jaar langer dan eerder was vastgesteld. Vanaf 2023 wordt de salderingsregeling in acht jaar afgebouwd.
12. Een gemiddelde huiseigenaar zal in 2020 ongeveer € 70 minder belastingen betalen via de energierekening (uitgaande van: 3.250 kWh en 1.480 m3 gas).

     Deze ontwikkeling heeft drie oorzaken: 

• In 2020 zal de energiebelasting op gas met 3,99 cent per m3 stijgen en die op elektriciteit met 0,09 cent per kWh dalen. 
• Huishoudens die elektriciteit verbruiken, hebben recht op een korting op de energiebelasting. Het kabinet wil deze tegemoetkoming in 2020 met bijna € 216 verhogen tot € 527,17 (incl btw). 
• Het kabinet streeft naar een eerlijker verdeling van de lasten tussen burgers en bedrijven, zodat meer recht wordt gedaan aan het principe ‘de vervuiler betaalt’. Daarom wordt per 1 januari 2020 het aandeel dat bedrijven bijdragen aan de opslag duurzame energie (ODE) verhoogd en het aandeel van huishoudens verlaagd. Ondanks deze verandering zullen de ODE-tarieven in 2020 voor huishoudens stijgen. Het ODE-tarief op gas stijgt met 2,51 cent per m3 en de ODE op elektriciteit met 0,84 cent per kWh.

TIP

 Meer weten of benieuwd naar de Miljoenennota of de Rijksbegroting voor 2020? Lees de Prinsjesdag publicaties van de Rijksoverheid.

Woningmarkttekort in 2019 en 2030 

Bron: Primos 2019, bewerking Rabobank